Μια ιστορία πόνου: Ελληνικές πόλεις...

    

    Κέρκυρα, Ερμούπολη, Ρέθυμνο, Χανιά. Ωραίες ελληνικές πόλεις με πολύχρωμα ιστορικά κέντρα που μαζεύουν τουρίστες απ' όλο τον κόσμο. Στα στενά τους μπορείς να φας, να πιεις, ν' αυτοκτονήσεις ή να κάνεις τη βόλτα σου σε δαιδαλώδη δρομάκια που σού δημιουργούν την αίσθηση του μυστηρίου. Κοινό τους στοιχείο; Χτίστηκαν απ' τους Ενετούς. Όταν το 2020 ξαναβρέθηκα στην Κέρκυρα, θυμάμαι ν' απολαμβάνω τρομερά τις βόλτες που μ' έβγαζαν μέσα από έρημα καντούνια μ' απλωμένες μπουγάδες, σε ηλιόλουστες πλατείες γεμάτες ζωή και όμορφα κτίρια.

    Όμως φτάνουν τα γλυκανάλατα. Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για τα πολεοδομικά κατορθώματα της σύγχρονης Ελλάδας.

Εικόνες σύγχρονων ελληνικών πόλεων

    Τετραώροφη πολυκατοικία δίπλα σε διώροφο με κεραμίδια και δίπλα απ' αυτές εξαώροφη με πιλοτή. Κάποια γωνιακά κτίρια δεν έχουν καν παράθυρα και διακρίνεται μόνο ένας τσιμεντένιος κάθετος όγκος. Το ένα κτίριο ξεκινάει τρία μέτρα απ' το πεζοδρόμιο και τ' άλλο ένα. Τα γύψινα απουσιάζουν και βλέπεις μονάχα μπαλκόνια και τέντες για ν' αράζει ο μερακλής με σαγιονάρα δίχαλο τα καλοκαίρια. Οι ταράτσες δεν έχουν σκεπές όπως στην Ευρώπη αλλά κεραίες και θερμοσίφωνες όπως στο Κάϊρο και στη Βηρυτό. Η άσφαλτος ξεθωριασμένη, οι διαγραμμίσεις ανύπαρκτες και τα μπαλώματα απ' τα έργα υποδομής ορατά. Οι κολώνες της ΔΕΗ εμποδίζουν το περπάτημα στα ήδη στενά πεζοδρόμια που οι ρίζες των δέντρων έχουν σηκώσει. Έλλειψη χώρου και έλλειψη πρασίνου. Αφίσες και γκράφιτι. Γιατί είναι όμως τόσο σκατά οι ελληνικές πόλεις;

Μικρασιατική καταστροφή και αστικοποίηση του 50 και του 60

    Δεκαετία του 30 λίγο μετά την καταστροφή της Σμύρνης: 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι καταφθάνουν σταδιακά (σε μια χώρα 5 εκατομμυρίων) απ' τα παράλια της Μικράς Ασίας στην όμορφη Αθήνα προσπαθώντας να βρουν καταφύγιο. Υπάρχει ωστόσο ένα πρόβλημα: η Αθήνα είναι μικρή και μεγάλο κομμάτι της έκτασης της θυμίζει ύπαιθρο. Η γρήγορη ανάπτυξη που απαιτείται, δημιουργεί μια κακή συνθήκη για την εικόνα της πόλης: στη θέση δίπατων αρχοντικών, χτίζονται πολυκατοικίες δίχως καμιά αρχιτεκτονική σύνδεση με το νεοκλασσικό παρελθόν της πόλης. Το ενδιαφέρον των ανθρώπων για τα κτίρια μετατοπίζεται απ' έξω προς τα μέσα. Η πολυτέλεια του να έχεις ασανσέρ και τουαλέτα, θολώνει την κρίση των περισσότερων σχετικά με το τι είναι ωραίο και θεμιτό και τι όχι. Αυτό είναι όμως μόνο το πρώτο χτύπημα. Αργότερα και τη δεκαετία του 60, ο πρωτογενής τομέας της χώρας μαραζώνει, κάτι που ωθεί ξανά όλο και περισσότερους ν' αναζητήσουν τις τύχες τους στις πόλεις και κυρίως στην Αθήνα. Αυτή τη φορά, η αντιπαροχή δίνει το τελειωτικό χτύπημα στις ελληνικές πόλεις. Εκείνη την περίοδο, γκρεμίζονται μερικά απ' τα πιο όμορφα κτίρια της Αθήνας όπως αυτό 

και αυτό.

 

    Οι ελληνικές πόλεις αναπτύσσονται μεν με κάποιο σχέδιο αλλά όχι με αυστηρές προδιαγραφές μιας και απουσιάζει το νομικό πλαίσιο εκτός από κάποιους κανόνες όπως το ύψος των κτιρίων στις κεντρικές αρτηρίες των μεγάλων πόλεων. Οι τολμηρές αποφάσεις που χρειάζονται (απαλλοτριώσεις οικοπέδων και διαπλάτυνση δρόμων) λαμβάνονται σπάνια. Πυκνοκατοίκηση και τσιμέντο εδραιώνονται σχεδόν παντού.

Αυθαίρετα και κρατική αντιμετώπιση

    Μέχρι και σήμερα και παρά το νόμο του 1983 για τα αυθαίρετα, οι κυβερνήσεις δεν προβαίνουν σε γκρέμισμα αλλά σε νομιμοποίηση των αυθαίρετων αποφεύγοντας ν' αναλάβουν το πολιτικό κόστος μιας τέτοιας διαδικασίας. Και γιατί στο τέλος της ημέρας, ακόμα κι ένα κτίριο που δεν πληροί τις προϋποθέσεις είναι ένα ακόμη έσοδο στον κρατικό προϋπολογισμό. Και γιατί ακόμα κι αν γίνει το σωστό, θα βρεθούν αυτοί που θ' αντιδράσουν δημιουργώντας ένα κλίμα υποστήριξης και με τ' οποίο κανένας πρωθυπουργός δε θα ΄θελε να βρεθεί ποτέ αντιμέτωπος. 

Ας σκάψουμε όμως λίγο βαθύτερα...

Ιστορικές συγκυρίες

    Τον καιρό που διαδίδονται οι ιδέες της Αναγέννησης, η Ελλάδα βρίσκεται κάτω απ' την Οθωμανική κυριαρχία. Στην Ευρώπη συμβαίνουν πολιτισμικά θαύματα αλλά οι κάτοικοι της τότε Ελλάδας δεν παίρνουν μυρωδιά. Η ανατολίτικη κουλτούρα ριζώνει στο συλλογικό ασυνείδητο κι η ομοιότητα των Ελληνικών πόλεων μ' εκείνες της Μέσης Ανατολής έρχεται ως φυσιολογικό επακόλουθο. Στην από κάτω φωτογραφία βλέπετε τη Βηρυτό...

Νεο-ελληνική νοοτροπία

      Σκεφτείτε ότι γίνεται μια ανάπλαση. Κάποιοι θα γκρινιάξουν γιατί τους χαλάει τη φάση, κάποιοι θα ισχυριστούν ότι συμβαίνει "για να φάνε λεφτά", αλλά στη χώρα της μιζέριας και της κλάψας, δε θα βρεθεί σχεδόν κανένας να πει το προφανές: ότι άσχετα μ' όλ' αυτά που μπορεί να συμβαίνουν ή όχι, αυτή θα επιφέρει μια βελτίωση της καθημερινότητας τους. Ότι η ζωή τους θα γίνει έστω κι ελάχιστα καλύτερη! Στο τέλος της ημέρας λοιπόν, όσες ιστορικές συγκυρίες κι αν ψάξεις, καταλήγεις εκεί: η νεοελληνική νοοτροπία είναι το μεγάλο πρόβλημα. Δες το σαν αποτέλεσμα κλίματος ή σα μικροαπατεωνίστικη συμπεριφορά κατάλοιπο της Τουρκοκρατίας, η ουσία είναι αυτή: οι σύγχρονοι Έλληνες αδυνατούμε να δούμε τη σύνδεση του προσωπικού μας συμφέροντος μ' αυτό που ονομάζουμε "κοινόχρηστος χώρος". Απ' το καφάσι στους δρόμους μέχρι το graffiti και το παρκαρισμένο παπί του κάγκουρα στο πεζοδρόμιο, οι περισσότεροι γύρω σου είναι στην καλύτερη περίπτωση αδιάφοροι και στη χειρότερη εχθρικοί με αυτό που τους περιβάλλει. Κι αυτό το συνδυασμό αναρχίας και παρτακισμού, σήμερα τον ονομάζουμε ελληνικές πόλεις.

     

It's movie time (27): Crimen Ferpecto (2004)

Σκηνοθεσία: Alex de la Iglesia

Είδος: Comedy/Thriller

Βαθμολογία: 7,1

Μικρή περίληψη: Ένα πρωϊνό στη Βαρκελώνη, ένας ψωνισμένος πωλητής ρούχων, θα μπλέξει σε μια υπόθεση απ' την οποία δύσκολα θα ξεφύγει και που θα κάνει τη ζωή του α-φ-ό-ρ-η-τ-η.

Γιατί να τη δεις: Γιατί το Crimen Ferpecto θα σε κάνει να περάσεις περίφημα. Βασικά, είναι ο ορισμός μιας καλής ταινίας ψυχαγωγίας. Κι αν το σενάριο είναι ενίοτε υπερβολικό, είναι σε κάθε περίπτωση καλογραμμένο. Και ακριβώς γι' αυτό, η ταινία κυλάει εξαιρετικά. Ο αριβίστας πωλητής, οι γκόμενες που ψαρώνουν με την εικόνα του κάγκουρα, η ίντριγκα μεταξύ των υπαλλήλων, τα μη πολιτικώς ορθά αστεία και οι καταστάσεις που δημιουργούνται στο εμπορικό, συνθέτουν τον καμβά μιας ταινίας κάποιες φορές κάπως φτηνής αλλά εντέλει ιδιαίτερα ευχάριστης που ξέρουν λίγοι και που έχουν δει λιγότεροι. Είναι επίσης απ' τις ελάχιστες φορές που σ' ένα φιλμ υβρίδιο από άποψη είδους, εναλλάσσεται  ισορροπημένα το χιούμορ με το σασπένς (η ταινία γίνεται αστυνομικό θρίλερ αλλά δε χάνει ποτέ τ' αστεία στοιχεία της). So, give it a try κι ευχαρίστησε με αργότερα.

Μειονεκτήματα: Το Crimen Ferpecto ή Ferpect Crime δεν πρόκειται να σου αλλάξει τη ζωή ούτε και να σου πει κάποια βαθύτερη αλήθεια που θα σου φανεί χρήσιμη μ' οποιοδήποτε τρόπο. Ως εκ τούτου, παρ' ότι θα περάσεις υπέροχα όπως κι αν έτρωγες ένα cheeseburger στα Goody's, καλό είναι να ξέρεις ότι θα δεις μια ταινία που δεν έχει δεύτερο επίπεδο και επομένως κάποιο περαιτέρω όφελος. And this is fine! Δε χρειάζεται τα πάντα να έχουν βάθος! Μερικές ταινίες έχουν να προσφέρουν χαλάρωση και διασκέδαση κι αυτό είναι καλοδεχούμενο. Και σε καμία περίπτωση εύκολο.

It's movie time (26): Un Cuento Chino (2011)

Σκηνοθεσία: Sebastian Borensztein

Είδος: Cοmedy/Drama

Βαθμολογία Imdb: 7,3

Μικρή περίληψη: Ένας μοναχικός κι απογοητευμένος μεσήλικας, βλέπει τη ζωή του ν' αναποδογυρίζει όταν αναλαμβάνει να βοηθήσει έναν Κινέζο που βρίσκεται στο Μπουένος Άϊρες για να βρει το θείο του αλλά δε μιλάει ούτε μια ισπανική λέξη...

Γιατί να τη δεις: Μια μικρή παρατήρηση. Ο ελληνικός τίτλος με τον οποίο μεταφράστηκε το Un Cuento Chino, δηλαδή "Η Αγελάδα που έπεσε απ' τον Ουρανό" δεν είναι μόνο ανούσιος (μιας και η σύνδεση με την ιστορία είναι αδρή και η αιτία θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε) αλλά θυμίζει κι έντονα το συγγραφέα που μισώ περισσότερο σ' αυτό τον κόσμο, τον Τομ Ρόμπινς και τους αντίστοιχους εξυπνακίστικους τίτλους βιβλίων του, όπως π.χ το "Αγριόπαπιες πετούν ανάστροφα". Σχετικά με την ταινία μας τώρα. Ο Roberto Bennet είναι φρικιό. Τη βρίσκει με τις κατεστραμμένες ερωτικές ιστορίες που φυλάει σ' αποκόμματα εφημερίδων, ζει στη μιζέρια κι απομονωμένος απ' όλους κι έχει σα μοναδική διασκέδαση να βλέπει τις προσγειώσεις στο αεροδρόμιο του Μπουένος Άϊρες σε μια μεταλλική καρεκλίτσα σαν παραθεριστής στη Ραφήνα το 1980. Με λίγα λόγια, έχουμε ήδη ένα χαρακτήρα που μας έχει τραβήξει την προσοχή. Τι τον κλείδωσε και γιατί είναι έτσι; Τι τον έκανε μισάνθρωπο και τόσο θυμωμένο με τα πάντα; Και πως η ξαφνική συνύπαρξη μ' έναν Κινέζο που δε μιλάει ούτε μια κοινή λέξη μ' εκείνον και τον εκνευρίζει βαθιά θα είναι καθοριστική για την πορεία της ζωής του; Δε θέλω να είμαι ο τύπος που γράφει κλισέ πραγματα αλλά ναι, η ταινία είναι γεμάτη από στιγμές ανθρωπιάς, από λίγο αλλά καλό χιούμορ και ένα τέλος που του πρέπει και που θυμίζει έντονα κάποιο αγαπημένο βιβλίο του Patrick Suskind... 

Μειονεκτήματα: Ok, παρ' ότι ξέρουμε ότι είναι καλός ηθοποιός και παρ' ότι οι οι περισσότεροι τον εκθείασαν, προσωπικά θα διαφωνήσω με το πόσο υπέροχη ήταν η ερμηνεία του Ricardo Darin στη συγκεκριμένη ταινία. Υπήρξαν στιγμές που ήταν σα να έλεγε "δες με, είμαι ψυχαναγκαστικός και βασανίζομαι" αλλά αυτό δεν πρόκειται να επηρεάσει ιδιαίτερα την άποψη σου για την ταινία.

It's movie time (25): The Ninth Gate (1999)

"Τόλμησε πολύ κι ο κίνδυνος θα έρθει από ψηλά"...

Σκηνοθεσία: Roman Polanski

Είδος: Mystery/Thriller

Βαθμολογία Imdb: 6,7

Μικρή Περίληψη: Ένας ταλαντούχος αναζητητής βιβλίων, αναλαμβάνει να βρει τα τελευταία αντίγραφα μιας σπάνιας τριλογίας που φημολογείται πως έγραψε ο ίδιος ο Διάβολος...

Γιατί να τη δεις: Γιατί θες να δεις μια ταινία με πρωταγωνιστή το Διάβολο και ποιος θα μπορούσε να τη σκηνοθετήσει καλύτερα απ΄τον κορυφαίο σκηνοθέτη του Σύμπαντος Roman Polanski (Rosemary's Baby); Ας τα πάρουμε όμως απ' την αρχή: η ταινία είναι βασισμένη στο βιβλίο του Αρτούρο Πέρεθ "Λέσχη Δουμάς", το οποίο είχε μεν μέτρια λογοτεχνική αξία -έως κι ανύπαρκτη- αλλά δεν έπαυε να είχε ένα εξαιρετικό storyline σε όρους δυνητικής κινηματογραφικής μεταφοράς. Κι ο άνθρωπος που βίωσε μια απ' τις μεγαλύτερες τραγωδίες του Χόλυγουντ με τη δολοφονία της συζύγου του Sharon Tate απ' τους καθυστερημένους ψυχοπαθείς σατανιστές της οικογένειας Μάνσον, το διέκρινε. Η Ένατη Πύλη διακρίνεται για το θέμα της το οποίο έχει αιώνιες προεκτάσεις (αλλά δεν κάνω spoiler) και για το καλοχτισμένο μυστήριο που κορυφώνει μέχρι την τελευταία στιγμή (μάθετε μπαλίτσα απ' το Ρομάν hipsters) και λύνεται! αλλά αυτοί που έκραξαν το αριστούργημα δεν το κατάλαβαν ποτέ... Η ταινία σε κερδίζει απ' τoυς τίτλους αρχής με το υποβλητικό soundtrack του Πολωνού συνθέτη Wojciech Kilar (Dracula), το έξυπνο χιούμορ (ο Johnny Depp πετάει απολαυστικές comic relief ατάκες), την προσμονή για την εμφάνιση του διαβόλου... και την σούπερ ηθοποϊία του Frank Langella, της καυτής cougar Lena Olin αλλά και της Emanuelle Sagnier. Η ατμόσφαιρα είναι υποδειγματική, η κλιμάκωση για σεμινάριο, οι οπτικές λεπτομέρειες σπέρνουν (θυμηθείτε να προσέξετε καλά τη σκηνή στο κάστρο...) και το The Ninth Gate ένα απ' τα καλύτερα φιλμ στην ιστορία του κινηματογράφου. 

It's movie time (24): Tout les matins du monde

Σκηνοθεσία: Alain Corneau

Είδος: Drama

Βαθμολογία Imdb: 7,5

Μικρή περίληψη: Ο Saint Colombe, ένας ταλαντούχος μουσικός, μετά το θάνατο της γυναίκας του βυθίζεται στην κατάθλιψη ενώ προσπαθεί να μεγαλώσει τις δυο του κόρες και να επιβιώσει.

Γιατί να τη δεις: Υπάρχουν ήρωες που σού περνούν αδιάφοροι και ήρωες που σε κεντρίζουν και χαράσσονται στο μυαλό σου. Στο Όλα τα πρωινά του κόσμου ή αλλιώς στο Tout les matins du monde, συμβαίνει το δεύτερο. Όταν η γυναίκα του Saint Colombe πεθαίνει ξαφνικά, εκείνος τα κάνει όλα λάθος: δεν εκφράζει ποτέ του μισό συναίσθημα και κλείνεται στον εαυτό του. Βυθίζεται στην κατάθλιψη κι αποσύρεται από τα πάντα, σταματάει να φροντίζει τον εαυτό και τις κόρες του και γίνεται ζωντανός νεκρός μέχρι το τέλος της ζωής του.  Τα νοσηρά στοιχεία της προσωπικότητας του τον καταπίνουν και η μόνη του διέξοδος είναι η μουσική. Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με τις ιδέες του περί μουσικής και την αντίδραση του στο φαινομενικό αριβισμό του μαθητευόμενου Marais που υποδύεται ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ κι ο γιος του, καθώς κι η αντίδραση του στον υλισμό που τού προτείνεται απλόχερα απ΄ τους αυλικούς του βασιλιά, συνθέτουν εντέλει μια από τις πιο ιδιαίτερες φιγούρες στην ιστορία του κινηματογράφου. Κι αυτός, είναι ένας απ' τους λόγους για τον οποίο αξίζει να δεις το Tout les Latins du Monde. Υπάρχουν κι άλλοι κι ανάμεσα τους, είναι και η υπέροχη φωτογραφία  (λες και βλέπεις πίνακα της Αναγέννησης) του Yves Angelo.

Μειονεκτήματα: Θα το τολμήσω. Υπάρχουν στιγμές που κάποιοι απ' τους διαλόγους σού μοιάζουν επιτηδευμένοι. Ότι κανένας δε θα μιλούσε έτσι ακόμα και στις πιο μπουρζουαστικές συνοικίες του Παρισιού στο 17ο αιώνα. Εν μέρει και για να 'μαστε δίκαιοι, ο τρόπος αυτός εξυπηρετεί την αισθητική της ταινίας (και λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό) μα ίσως και να στερεί στη δυνατότητα εμβάθυνσης των τριών βασικών χαρακτήρων. Αυτό, μπορεί να συμβαίνει γιατί οι χαρακτήρες έχουν ένα εύρος συγκεκριμένο ανάμεσα στ' οποίο μπορούν να κινηθούν αφού κι η γλώσσα που χρησιμοποιούν είναι συγκεκριμένη και δεν παρεκκλίνει ποτέ. Δε συμφωνώ ωστόσο με κριτικές που λένε πως η ταινία είναι αργή. Η ταινία είναι μεγάλη αλλά όχι αργή. Τουλάχιστον δεν είναι αργή επιτηδευμένα. Άλλωστε, μιλάμε για ένα δράμα εσωτερικό όπου δύσκολα θα μπορούσε ν' αποτυπωθεί δίχως τα αργόσυρτα πλάνα που εστιάζουν καθώς κι εκείνα με το τοπίο της περιοχής και στα οποία καταλαβαίνεις την αίσθηση απομόνωσης του ήρωα όχι μονάχα σε επίπεδο ψυχικό αλλά και σε επίπεδο ωμού ρεαλισμού. 

It's movie time (23): 4 months, 3 weeks and 2 days (2007)

Σκηνοθεσία: Cristian Mungiu

Είδος: Drama

Βαθμολογία Imdb: 7,9

Μικρή περίληψη: Μια νεαρή κοπέλα, βοηθάει τη φίλη της να κάνει έκτρωση στη Ρουμανία του Τσαουσέσκου εν μέσω απαγόρευσης...

Γιατί να τη δεις: Γιατί το 4 months, 3 weeks and 2 days έχει ατμόσφαιρα. Γιατί έχει ρεαλισμό. Γιατί καταφέρνει διακριτικά να σου δείξει πως ζούσαν οι Ρουμάνοι στα χρόνια του Τσαουσέσκου (εστιάζοντας στο νόμο του δικτάτορα για τις αμβλώσεις) την ώρα που στην Ελλάδα σπάγαμε πιάτα στη Ρίτα Σακελλαρίου. Και ακριβώς γι' αυτό, οι επόμενες γενιές των Ελλήνων γύρισαν ως επί το πλείστον ταινίες σαν το "Σούλα έλα ξανά" την ώρα που ο κινηματογράφος στη Ρουμανία έβγαλε τουλάχιστον μία αληθινά καλή ταινία. Γιατί εντέλει, άσχετα που κανένας δε θέλει να τη ζήσει, η δυσκολία είναι το σπουδαιότερο κίνητρο για καλλιτεχνική δημιουργία...

    Η ταινία ξεκινάει με καθημερινές σκηνές απ' τη ζωή στην πόλη όπου έρχεσαι γρήγορα αντιμέτωπος με την έννοια του πως είναι να ζεις σε καθεστώς απολυταρχίας: έλλειψη προϊόντων, άνθρωποι μουτρωμένοι και στοιβαγμένοι στα λεωφορεία, άνθρωποι που συμπεριφέρονται σκληρά στους άλλους ή τους εκμεταλλεύονται γιατί κι εκείνοι προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε μία δηλητηριώδη και ζόρικη ατμόσφαιρα. Η ζωή των κατοίκων θυμίζει στιγμές ψυχρού πολέμου κι η φωτογραφία, σκηνές απ' την ΕΡΤ του 89 (όταν έβλεπες ρεπορτάζ για τη Σοβιετική 'Ενωση και μετά Φρουτοπία γιατί ήσουν εφτά). Τα πλάνα είναι αργά (αλλά όχι βαρετά) κι η μουσική απουσιάζει παντελώς (δεν είμαι σίγουρος ότι μου άρεσε αυτό). Για το τέλος, δεν είμαι ειδικός στο Ρουμάνικο κινηματογράφο αλλά αυτή είναι μάλλον η κορυφαία του ταινία εδώ και δεκαετίες. Εκτός αν υπάρχει κι άλλη που να ψηφίστηκε απ' το BBC σαν 15η καλύτερη ταινία του αιώνα, ενώ βραβεύτηκε και στο Φεστιβάλ Καννών του 2007 με το βραβείο του Χρυσού Φοίνικα.

Μειονεκτήματα: Θα έλεγε κανείς ότι η ταινία δεν κορυφώνει ποτέ ιδιαίτερα αλλά θα ήταν λάθος. Κορυφώνει όσο πρέπει και τη στιγμή που πρέπει. Απλά δεν το κάνει με grande σκηνές αλλά με τρόπο χειρουργικό. Κι αυτό είναι ξεκάθαρα επιτυχία του σκηνοθέτη. 

It's movie time (22): Cinema Paradiso (1988)

Σκηνοθεσία: Giuseppe Tornatore

Είδος: Drama

Βαθμολογία Imdb: 8,5

Μικρή περίληψη: Ένας επιτυχημένος σκηνοθέτης, επιστρέφει στη γενέτειρα του ενθυμούμενος τα περιστατικά και τους "ήρωες" των παιδικών του χρόνων.

Γιατί να τη δεις: Γιατί χωρίς την τελευταία σκηνή, το Cinema Paradiso είναι μια καλή ταινία την ώρα που με την τελευταία σκηνή, το Cinema Paradiso είναι μια πραγματικά σπουδαία ταινία. Βασικά, μιλάμε πιθανότατα για τα πιο γλυκόπικρα τελευταία δευτερόλεπτα στην ιστορία του κινηματογράφου που κάνουν ακόμα και τον πιο χοντρόπετσο βλάχο να λυγίσει. Ολόκληρο το φιλμ κινείται απαλά σα χάδι, δίνοντας το μήνυμα ότι θα δεις μια γλυκιά ταινιούλα που σύντομα θα ξεχάσεις αλλά εκείνο, χτίζει υπομονετικά μια κορύφωση που αργεί (η ταινία κρατάει δυόμιση ώρες αλλά κυλάει νερό), με στιγμές νοσταλγίας απ' τα παιδικά και τα νεανικά χρόνια του πρωταγωνιστή που πλέον είναι γνωστός, επιτυχημένος και πλούσιος αλλά παρ' όλ' αυτά κάτι μοιάζει να του λείπει. Υπάρχουν επίσης ωραίες εικόνες του Ιταλικού νότου (το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας διαδραματίζεται στη Σικελία), ένα καταπληκτικό soundtrack του Ennio Morricone και πινελιές χιούμορ που εντέλει συνθέτουν μια απ' τις κορυφαίες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου.

Μειονεκτήματα: Ουδέν.

It's movie time (21): The Machinist (2004)

Σκηνοθεσία: Brad Anderson

Είδος: Mystery/Drama/Thriller

Βαθμολογία Imdb: 7,7

Μικρή περίληψη:  Ένας σκελετωμένος εργάτης που έχει να κοιμηθεί πάνω από ένα χρόνο, αρχίζει ν' αμφιβάλλει για το μυαλό του όταν αρχίζουν να συμβαίνουν περίεργα κι ανεξήγητα γεγονότα...

Γιατί να τη δεις: Να το ξεκαθαρίσω: Το The Machinist δεν είναι η κορυφαία ταινία που έχεις δει σ΄ επίπεδο πλοκής. Η ιδέα της είναι μεν decent (και παραπέμπει στο "Έγκλημα και Τιμωρία" του Ντοστογιέφσκι) αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση η ταινία που θα πεις "Ουαου ρε φίλε, μα πως το σκέφτηκε;". Ούτε κι έχει τις κορυφαίες ατάκες (παρ' ότι το παλεύει και είναι στιβαρό σ' επίπεδο διαλόγων) ούτε κι είναι πραγματικά τρομακτική παρ' ότι πλασαρίστηκε ως ταινία θρίλερ. Εκεί που το The Machinist κερδίζει και πιστέψτε με, κερδίζει τις περισσότερες ταινίες εκεί έξω, είναι στην ατμόσφαιρα. Πράγματι, το συγκεκριμένο φιλμ του Brad Anderson έχει ίσως την πιο όμορφη, μυστηριώδη και σκοτεινή ατμόσφαιρα που έχεις δει σε ταινία του είδους. Είναι τ' ανοιχτά πλάνα στο συννεφιασμένο ουρανό, είναι το χρώμα που παραπέμπει σε σέπια κι αναρωτιέσαι αν είναι επιλογή του σκηνοθέτη για να δηλώσει κάτι ή απλώς θέμα αισθητικής, είναι ο ήχος της βροχής, η νωχελική ομιλία του κουρασμένου πρωταγωνιστή που σέρνει το κουφάρι του, είναι η μελαγχολική μουσική κι είναι οι σκηνές στο εργοστάσιο όπου χωρίς πολλά πολλά καταλαβαίνεις τη σκληρή καθημερινότητα του σκελετωμένου βιοπαλαιστή που υποδύεται ο πειστικός Christian Bale (έχασε για την ταινία 30 κιλά μέσα σε τέσσερις μήνες). Βασικά, όπου και να κοιτάξεις σ' αυτή την ταινία βλέπεις ατμόσφαιρα που κρατάει μέχρι το μυστήριο να λυθεί στις τελευταίες σκηνές.

Μειονεκτήματα: Τίποτα τ' αξιοσημείωτο.

Τα 5 χειρότερα πάρτυ γενεθλίων που έχεις βρεθεί...

    

 Το σαλόνι με τους άσχετους

Ποια το οργανώνει: Εικοσοκτάχρονη φίλη σου απ' τη Σχολή με το διαολεμένο χούι της ατέρμονης κοινωνικότητας

Τι λάθος διαπράτει: Καλεί ένα μάτσο αγνώστους που δεν καταφέρνουν παρά ν΄ αλλάξουν κάποιες ελάχιστες τυπικές κουβέντες συστάσεων και αρκετά παγωμένα αμήχανα χαμόγελα.

Σημείο καμπής: Το χαμήλωμα του Μηλιώγκα μαζί με το ταυτόχρονο άνοιγμα της τηλεόρασης...

Κορυφαία αμήχανη στιγμή: Το "τι άλλα;" που ακούγεται από μία τριανταπεντάχρονη υπάλληλο της Πρόνοιας πριν απ' το σερβίρισμα του γλυκού.

 Το κάλεσμα στα μπουζούκια

Ποιος το οργανώνει: Συνάδελφος απ' τη δουλειά με σύμβαση έξι μηνών. 

Τι λάθος διαπράτει: Χωρίς να ρωτήσει κανέναν, αγοράζει λουλούδια και παραγγέλνει μπουκάλια ενώ από την πίστα, ακούγονται τα χειρότερα γυφτοτράγουδα στην ιστορία της μουσικής.

Σημείο καμπής: Η ατάκα του εορτάζοντα "είχα τρελά έξοδα αυτό το μήνα..." μισή ώρα πριν έρθει ο λογαριασμός.
Κορυφαία αμήχανη στιγμή: Η ατάκα του ίδιου "παιδιά είναι 53 ευρώ το άτομο" όταν έρχεται ο λογαριασμός.

Το σπίτι με την τούρτα

Ποιος το οργανώνει: Ένας παλιός σου συμμαθητής απ' το Γυμνάσιο.

Τι κάνει ο εορτάζοντας: Σε προϊδεάζει για party "μπόμπα" στο οποίο θα υπάρχουν ποτά, μουσική και κορίτσια που θα χορεύουν στο καθιστικό φορώντας bikini. Τελικά, στο κάλεσμα δεν ανταποκρίνεται κανένα άλλο κορόϊδο εκτός από σένα.

Σημείο καμπής: Η αναπάντητη κλήση του εορτάζοντα στον κολλητό του στις δέκα και μισή...

Κορυφαία αμήχανη στιγμή: Όταν χτυπάει το κουδούνι και καταφτάνει η θεία με την τούρτα μπισκότο.

Τα γενέθλιας της σαραντάρας

Ποια το οργανώνει: Η σαραντάχρονη αγαπημένη ξαδέρφη σου.

Τι λάθος διαπράττει: Ενώ αισθάνεται άθλια εδώ και μέρες, για να ξεγελάσει τη θλίψη της καλεί κάποιους φίλους και συγγενείς σε μπαρ και με σκοπό να γιορτάσει τα σαρακοστά της γενέθλια. Στην αρχή μοιάζει κεφάτη, τα χαμόγελα είναι πλατιά και κατεβάζει τα ποτά το ένα πίσω απ' το άλλο...

Σημείο καμπής: Η φαινομενικά αθώα φράση " Ρε πως περνάνε τα ρημάδια τα χρόνια" που εικάζεται να λέει μετά το τρίτο ποτηράκι ουίσκι...

Κορυφαία αμήχανη στιγμή: το κουβάλημα της στ' αμάξι σου και το γοερό της κλάμα επάνω στον ώμο σου ενώ βάζεις δευτέρα.

Τα γενέθλια μπόμπα-σάντουιτς

Ποιος τα οργανώνει: Ένας σπαγγοραμένος φίλος σου απ' το στρατό.

Τι λάθος διαπράττει: Καλεί εσένα κι άλλους δέκα με σκοπό να κεράσει φαγητό και να "βρέξετε" το διαμέρισμα. Τελικά όμως, ο θησαυρός αποδεικνύεται άνθρακας και μένεις νηστικός.

Σημείο καμπής: Το σερβίρισμα φυστικιών, κομμένων καρότων και οκτώ κομματιών από μπομπάκια με ζαμπόν και τυρί.

Κορυφαία αμήχανη στιγμή: Το μπαγλαμαδάκι που πιάνει στα χέρια του ένας τύπος με μουστάκι και φουλάρι.

It's movie time (6): Don Juan DeMarco (1994)

Σκηνοθεσία: Jeremy Leven

Imdb rating: 6,7

Είδος: Comedy/Drama

Plot: "Ένας νεαρός που κάνει απόπειρα αυτοκτονίας ισχυρίζεται πως είναι ο Δον Ζουάν ενώ ένας ψυχίατρος που βγαίνει στη σύνταξη προσπαθεί να τον επαναφέρει στην πραγματικότητα". 

Γιατί να τη δεις: Καταρχάς γιατί είσαι πάνω από 30 (πιτσιρικάδες περιττό να την επιχειρήσετε) και μπορείς να την καταλάβεις. Βασικά δεν την καταλαβαίνεις απλώς, τη ν-ι-ώ-θ-ε-ι-ς. Νιώθεις το μικροαστισμό των γύρω σου, νιώθεις τη φθορά της καθημερινής πραγματικότητας. Kάπως έτσι, διαλέγεις γρήγορα μεριά και συντάσσεσαι με τον πρωταγωνιστή της ταινίας, με αυτό το γελοίο τύπο με το γλιμμένο μαλλί και τη μάσκα του Ζορό που παρ' 'ολ' αυτά, έχει μέσα του κάτι το ζωντανό. Κατά δεύτερον, γιατί η ταινία σε πλημυρίζει από υπέροχες εικόνες του διαμαντένιου ωκεανού, του πορτοκαλί ήλιου και των υπέροχων χρωμάτων την ώρα που ένα απαλό αεράκι θροϊζει στ' αυτιά σου και κατά τρίτον, γιατί γουστάρεις επιτέλους να δεις μια ταινία με υπέρβαση χαρακτήρα! Και τη βλέπεις. 

Μειονεκτήματα: Οκ, το ξέρω ότι συμβαίνει και θα το πω όσο πιο απλά γίνεται: το σενάριο της ταινίας δεν πατάει πουθενά. Μπορεί να είμαι λίγο υπερβολικός αλλά όντως δε βγάζει ιδιαίτερο νόημα. Και κάποιες ασάφειες είναι δεδομένες. Από κει και πέρα, μη σοκάρεσαι που στην προτείνω. Γιατί αυτό δε σημαίνει ότι το Don Juan DeMarco είναι κακή ταινία. Απλoύστατα, το σενάριο εξυπηρετεί την κεντρική ιδέα (που είναι γαμάτη) και γι' αυτό μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. 

It's NOT a movie time (1): The Father (2020)

Σκηνοθεσία: Florian Zeller

Βαθμολογία Imdb: 8,3 (!) 

Είδος: Drama

Γιατί να ΜΗ τη δεις: Καταρχήν, γιατί η ζωή δεν είναι ατέλειωτη κι ο χρόνος σου είναι πολύτιμος. Κατά δεύτερον, γιατί το The Father είναι μια πραγματικά βαρετή και μέτρια ταινία. Και τ' ότι υπήρξαν εξαιρετικές κριτικές για μια τόσο βαρετή και μέτρια ταινία, φανερώνει και το πόσο μεγαλη έλλειψη υπάρχει στην Ευρώπη μα και στον κινηματογράφο εν γένει, από αληθινό σκηνοθετικό και σεναριακό ταλέντο. Είμαστε ξελιγωμένοι για καλές ταινίες. Ζητάμε όμως νερό και μας δίνουν ξύδι. Κι απ' το πολύ το ξύδι, στο τέλος το πιστεύουμε ότι είδαμε και κάποιο αριστούργημα τύπου Άγριες Φράουλες. Λοιπόν, η αλήθεια είναι αυτή: οι μεγάλοι σκηνοθέτες αποδήμησαν ή είναι πια 90 χρονών και μας έμειναν οι hipsters. Εγωπαθείς τριανταπεντάχρονοι που νομίζουν πως έχουν να πουν κάτι σπουδαίο για τη ζωή μ' ένα περισπούδαστο μαλακισμένο υφάκι ανωτερίλας. Και τι καταφέρνουν να πούνε; Μαλακίες. Ίσως τελικά, να φταίει η ευμάρεια μέσα στην οποία ζουν οι δυτικές κοινωνίες εδώ και κάποιες δεκαετίες, ποιος ξέρει. Στα της ταινίας τώρα. Ας πούμε ότι είσαι ο σκηνοθέτης του The Father κι είχες μια καλή ιδέα. Πώς γίνεται να πιστεύεις ότι με την επανάληψη ενός έξυπνου σεναριακού ευρήματος δέκα φορές θα προκαλέσεις το ενδιαφέρον για ενενήντα λεπτά; Και πόσο τεμπέλης είσαι, για να πιστεύεις πως μια ταινία δωματίου που δεν έχει κανένα σχεδόν εξωτερικό πλάνο θα είναι ενδιαφέρουσα μόνο και μόνο με την επανάληψη της ίδιας ιδέας;  Επειδή παίζει ο Άντονι Χόπκινς και είναι εξαιρετικός; Επειδή υπάρχει ένα ξέσπασμα στο τέλος; Μόνο μια οπτική γωνία παίζει σ' αυτή την ασθένεια και τίποτα άλλο; Όχι αυτάρεσκε Florian Zeller, αυτό δε φτάνει.

Μειονέκτηματα: Ότι κινηματογραφήθηκε.